نقد و نظر دربارهٔ مناظرهٔ زیباکلام و سلیمینمین(۱)
کدام منفعت آقای زیباکلام؟
سایتِ سرچشمه در ادامهٔ مبحثِ «مذاکره با امریکا یا مرگ بر امریکا؟» و مابینِ جلساتِ مناظرهٔ کارشناسان در این باره، دست به انتشارِ مطالبِ مخاطبان و کارشناسان در رد یا قبولِ نظراتِ دکتر زیباکلام و آقای سلیمینمین میکند. یادداشتی که در ادامه میآید نمونهای از این مطالب است:
امتیاز:
سایتِ سرچشمه در ادامهٔ مبحثِ «مذاکره با امریکا یا مرگ بر امریکا؟» و مابینِ جلساتِ مناظرهٔ کارشناسان در این باره، دست به انتشارِ مطالبِ مخاطبان و کارشناسان در رد یا قبولِ نظراتِ دکتر زیباکلام و آقای سلیمینمین میکند. یادداشتی که در ادامه میآید نمونهای از این مطالب است:
حسین وهابیان: اگر از بحثِ بیفایده و تکراریِ دکتر زیباکلام برای بیانِ عذرِ بدتر از گناه، در حادثهٔ ایرباس صرفِ نظر کنیم، شاید این جمله همهٔ حرفِ ایشان در این مناظره باشد: «گروگانگیری هیچ نفعی برای ما نداشت» و البته توضیح هم ندادهاند که منظورشان از کلمهٔ «نفع» چیست؟
در روزهای پس از مذاکراتِ نیویورک بارها این سؤال در رسانهها به مخاطب القا شده است که تسخیرِ لانهٔ جاسوسی و تعلیق بلند مدتِ روابطِ ایران و آمریکا چه نفعی برای ما داشته است؟ انتظار میرفت در نوشتهها و گفتگوهای بسیارِ پس از مذاکرات و مناظرههایی اینچنین، آقای زیباکلام و طرفداران این گفتمانِ «منفعتطلبانه» یک بار و برای همیشه معیارشان در تشخیصِ «منفعت» را بیان کنند تا ما و دیگر مخاطبان درک کنیم دقیقاً کدام منافع در تعلیقِ این روابط از کفِ ملتِ ایران رفته است و چه منافعی با تجدیدِ روابط، عاید ملت خواهد شد. آیا منظور از منافع، رفعِ تحریمِ اقتصادی و آغاز وارداتِ کالاهایِ تحریمی است؟ یا آنگونه که دکتر زیباکلام گفتهاند «آزادیهای سیاسی اجتماعی»؟ نمیدانیم و برای ما که انقلابِ اسلامی را نه بر پایهٔ نظراتِ مندرآوردیِ سیاستپیشگانِ یک دورهٔ تاریخیِ خاص، که بر پایهٔ اسلامِ شیعی میدانیم و حکومتِ اسلامی را نه به خاطرِ منافعش، که بر اساسِ تکلیفِ شرعی پذیرفته و توسعه دادهایم، این ابهام دو چندان است. بنیانگذارِ جمهوری اسلامی صرفِ «نه» گفتن به آمریکا را «دستاورد» انقلاب اسلامی میداند و با اشارهٔ مستقیم به تسخیرِ لانهٔ جاسوسی و نگهداریِ افرادِ سفارتِ آمریکا این مهم را شکست ابهت ابرقدرتها دانستهاند (صحيفهٔ نور، ج 11، ص 45).
خوب آیا شکست ابهت ابرقدرتها از «منافع» تسخیرِ لانهٔ جاسوسی بوده است یا خیر؟ پاسخ این سؤال از سوی آقای زیباکلام و دیگر منفعتطلبان مبهم است.
واقعیت این است که بنای انقلاب اسلامی بر «منفعتطلبی» آنگونه که این روزها تلقین میشود نیست. اگر چه بهبودِ زندگی روزمره با تحقق اهداف انقلاب اسلامی واقع خواهد شد و در پس فراز و نشیبِ سالهای پس از انقلاب، از هم اکنون نیز نشانههای آیندهٔ درخشانِ اقتصادی هویدا است. و اگر کمی صادق باشیم دلیل حضور شش قدرت اقتصادی در آن سوی میز مذاکره نیز همین است. میدانیم که شامهٔ منفعتطلبِ آنها تیزتر است.
انقلاب اسلامی سیری تاریخی دارد و سیری باطنی، روابط با آمریکا و هر جز دیگری از این سیرِ تاریخی با بازگشت به باطنِ آن معنا میگیرد. منشأ انقلابِ اسلامی قیام برای خدا است. حضرت امام اگر چه در همهٔ مراحلِ نهضت احقاقِ حقِ ملت ایران را فریاد میزد، در پیچ و خمِ مشکلات همواره امت را به جهاد در راه خدا فراخواند نه تحصیل منفعت، هم آن زمان که خرمشهر کوچه به کوچه به خون نشست و هم وقتی قطعنامه 598 امضا شد. حالا کدام منفعت منظور شماست؟